Alle neuzen in dezelfde richting
Als mens hebben we heus de drang om te veranderen, en we komen ook een heel eind! De vraag is alleen wel: veranderen we allemaal dezelfde kant op? Binnen een organisatie heb je niet alleen met individuen te maken, maar juist ook met een groepsdynamiek; het team en de organisatiecultuur binnen het team. Je kunt bij jezelf wel eens nagaan wat jouw valkuilen zijn. Maar hoe neem je een ander mee in de verandering van een organisatiecultuur? Het veranderen en verbeteren als organisatie in het geheel, krijgt de nodige aandacht bij onze programma’s.
De organisatiecultuur veranderen doe je niet alleen. In de ‘Zo ben ik nu eenmaal’ show zie je hoe directeur Dries en verander-guru Jack nauw samenwerken om de cultuur binnen de organisatie te verbeteren, te vernieuwen. Vanuit hun oogpunt hebben een aantal werknemers een verbeter traject te volgen, want oh ze zijn zo vastgeroest! Dries en Jack proberen allerlei verbeteringen door te voeren, maar vergeten in dit proces wél de rest van het personeel om input te vragen. Rick en Tilly worden niet bevraagd over waar zij tegenaan lopen. Zij hebben op hun beurt een hele eigen verander agenda. Maar de directie daar over inlichten, ho maar!
Het verbetertraject: van “Zo doen we het hier” naar “Zo willen we het”
Organisatiecultuur bestaat nou eenmaal. Kudde gedrag en groepsdruk maakt dat we al snel teruggaan naar de gebruikelijke gang van zaken. Hoe we ons gedragen, bepalen we door naar anderen te kijken. We lopen achter elkaar aan en zo kunnen we blijven hangen in onwenselijke patronen. Zoals een groep mieren zichzelf letterlijk dood kan lopen.
Maar het goede nieuws is: we komen er ook op dezelfde manier weer uit. Door als team bewust te worden van de mechanismen van cultuurverandering, leren we het als individu te bespelen. We vergroten onze invloed en veranderen de cultuur. Cultuur is gedrag en gedrag wordt bepaald door individuen. In je eentje kun je niet de gehele organisatiecultuur veranderen, maar je hebt wél invloed op jouw gedrag en hoe jij als individu bijdraagt aan het collectieve gedrag van een organisatie.
Onze aanpak bij cultuurveranderingsprocessen bestaat uit drie stappen: spiegelen, bijscholen en verbinden. Als eerste wil je dat mensen op een ontspannen en komische wijze worden gespiegeld en zich gaan herkennen in de problemen. Vanuit hier krijgen ze het verlangen om er ook iets aan te veranderen. Eerst zullen zij hun eigen aandeel inzien vergroot je daarmee de veranderbereidheid. Daarover meer in ons artikel “Gedragsverandering zonder je identiteit te verliezen.”
Misverstanden bij verandering van de organisatiecultuur
Ten tweede wil je dat mensen ook begrijpen hoe een cultuurverandering werkt, zodat ze hun invloed als individu kunnen vergroten. Daarin komen nog wel eens wat mistverstanden naar voren. De drie grootste misverstanden in cultuurverandering die wij met onze programma’s rechtzetten:
- Als een ander niet verandert, verander ik ook niet. Als we het niet met z’n allen doen, heeft het geen zin. Er ontstaat hier een afwachtende houding van alle partijen en verandert er in werkelijkheid niets. Jouw invloed is veel groter dan je zelf denkt. Je kunt al snel anderen aansteken. Niet alleen met positief gedrag, maar ook met negatief gedrag. Wacht dus niet op een ander om de eerste stap te zetten. Verandering is een gezamenlijke effort!
- Waarom verandert er niks? Hoewel je het misschien niet meteen kan zien, betekent het niet dat er niks gebeurt. Ons brein verwacht een snelle reactie. Actie – reactie, oorzaak – gevolg. We willen een directe beloning, een lineair verband zien. Echter, exponentiele groei zien we moeilijker aankomen. Eerst gebeurt er een tijdje niks en dan ineens een heleboel tegelijk. Bij een complex systeem is die invloed moeilijker te zien. Blijf langer doorgaan, ook als je niet direct de gevolgen van je gedragsverandering ziet!
- De leidinggevenden moeten het goede voorbeeld geven. Ja, dat klopt. Zij hebben ook grote invloed. Maar, een informeel leider is even belangrijk voor het slagen van een verandering als een formele leider. Probeer je polariteit te overwinnen en het samen eens te worden. Want, de sabotage bij het koffiezetapparaat maakt uiteindelijk de hele groep zwakker. Dat geldt voor zowel voor de leidinggevenden die moeten leren hun mensen meer te betrekken, als voor mensen op de werkvloer die de verbinding moeten behouden met leidinggevenden. Samen kunnen zij actief op zoek gaan naar hoe ze de veranderambities van het bedrijf eigen kunnen maken.
Als jij begrijpt hoe cultuurverandering werkt, dan helpt dat bij het verwachtingsmanagement. “Nieuw gedrag” blijft dan makkelijker vol te houden voor iedereen!
Ten slotte wil je samen het gesprek voeren. Welke cultuurverandering willen we doorvoeren en waarom? Wat is de eerste stap die we samen gaan zetten?
Ontspannen starten van het verbetertraject
De verandering van een organisatiecultuur gaat een stuk soepeler en meer ontspannen als je allemaal dezelfde kant op verandert. In samenwerking met onze trainers hebben wij verschillende interventies ontwikkeld, waarmee je samen snel op één lijn komt.
Er is geen sprake van eindeloze discussies waar iedereen zijn plasje over moet doen. In tegendeel! Vlotte werkvormen met gespreksleiders die zorgen dat de beste ideeën komen bovendrijven. Samen komen jullie tot een plan waar iedereen achter staat.
Natuurlijk hebben wij lang niet alle werkvormen zelf ontwikkeld. We gebruiken methodes en technieken vanuit allerlei richtingen en steken die in een “Studio Spaak-jasje.” En wat is dat jasje dan? We zorgen er altijd voor dat het verander traject met een lichte toon, een tikkeltje humor en respect voor de betrokkenen gebeurt. We stimuleren de stille stemmen om iets naar de voorgrond te treden, en de luidere stemmen om soms even iets te dimmen. Op deze manier kunnen jullie gezamenlijk tot een plan komen. Het is fijn als iemand van buiten jullie organisatie daar de regie in neemt, zonder daarbij op tenen te trappen.
Hiermee leren we onze deelnemers wat je als individu kunt doen om de organisatiecultuur positief te beïnvloeden. Over je eigen gedrag heb je controle, niet over het gedrag van een ander. Maar, je kunt elkaar wél inspireren. Het gevoel van machteloosheid en er alleen voor staan zal verminderen. Het geloof dat een cultuurverandering om de hoek staat en deze keer toch echt gaat werken, zal versterken.
Om te ontdekken waar de urgentie zit, beginnen we weer bij de gezamenlijke ergernissen als uitgangspunt. Van irritatie, naar inspiratie. We komen erachter waar jullie draagvlak ligt en geven handvatten en spelregels mee, om de gezamenlijke goede voornemens direct in de praktijk te brengen. Dit is makkelijk te ondersteunen tijdens onze programma’s, maar helpt jullie ook verder op het moment dat wij weer vertrekken.
Nog niet zo bekend met cultuurverandering en wil je op een toegankelijke manier meer lezen over dit onderwerp? Het boek “Patronen” van Danielle Braun is een aanrader, maar ook klassiekers als “The Tipping Point” kunnen een goed startpunt zijn!
Ben je geïnteresseerd in onze theatershow, een masterclass of een lezing? Neem dan contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek en kom erachter wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen!
