Zo krijg je de dinosaurus in de organisatie mee
Je kent ze wel. In elk veranderproces heb je degene die gelijk vooraan staan te trappelen en natuurlijk de mensen die minder enthousiast zijn. Terughoudend, sceptisch, “We moeten het eerst nog maar zien”. Voor diegene die de verandering door probeert te voeren wordt dat snel gezien als weerstand. En die weerstand tegen verandering vinden we lastig om mee om te gaan. Rick bijvoorbeeld, één van de ‘Zo ben ik nu eenmaal’ karakters uit onze ‘Zo ben ik nu eenmaal’ show. Een show gemaakt om mensen hun eigen valkuilen in gedrag te laten herkennen. Rick is zeker niet de makkelijkste, maar heeft ook veel kwaliteiten.
Hij is de medewerker die al 17 jaar lang alles precies op dezelfde manier doet. Hij heeft zijn eigen mok met ‘Rick’ erop, vindt het erg moeilijk als iemand ongevraagd zijn pritstift leent en eet elke dag lunch stipt om 13 uur. De routines zijn uiterst belangrijk. Voor hem zit het zo: hij doet het altijd al zo en dat werkt prima, dus waarom, WAAROM?! zou hij dat dan moeten veranderen?
Hoe krijg je medewerkers zoals Rick dan wél mee? Hoe maak je de dinosaurussen in je team enthousiast over dat nieuwe rooster idee in plaats van dat zij hun hakken direct in het zand zetten? Hoe zorg je ervoor dat het een samenwerking wordt, in plaats van een tegenwerking? Met deze 10 tips maak je een mooi begin.
1. Maak de urgentie voelbaar
Het is natuurlijk niet leuk als iemand continu kritische ‘Waarom?’ vragen stelt bij dingen die jij heel logisch vindt. Maar wel heel belangrijk. Negen van de tien keer dat jij denkt dat het duidelijk is, het is helemaal niet zo duidelijk. Kan jij de meerwaarde van deze verandering uitleggen aan een kind van 9 in één zin? Zodat niet alleen de neocortex maar ook het oerbrein voelt dat het echt in beweging moet komen? Neem Rick zijn twijfels oer-serieus en onthoudt dat Rick durft te zeggen wat veel collega’s denken.
2. Stop met overtuigen, begin met luisteren
Probeer Rick niet te enthousiasmeren met positiviteits gedoe, maar luister gewoon naar hem. Luister en ga een keertje mee in zijn geklaag. De pessimist. Ja dat is niet jouw idee van gezellig, maar dat kan ook heel gezellig worden, wacht maar af. Als je niet wilt mee-klagen over de organisatie, dan klaag je toch gewoon over het weer? Pas als hij voelt dat ook negativiteit mag bestaan, staat hij (misschien) open voor de positieve kant van de medaille.
3. Vertraaaaaaaag
Neem de tijd. Als je een afspraak hebt om met Rick iets te bespreken, zeg dan niet “ik heb 5 minuutjes, redden we dat?”. Ga er echt voor zitten en doe je mobiel even op stil. Misschien heb jij al honderd stappen gezet in je hoofd, maar zoek naar de rust in jezelf om écht op je handen te zitten en je aan te passen naar zijn tempo. Laat hem het initiatief nemen en maai geen gras voor zijn voeten weg. Als je goed investeert in de start, dan kan je met hem steeds sneller schakelen.
4. Gun hem de rol die bij hem past
Geef Rick verantwoordelijkheid. Als hij ergens over klaagt is dat juist een vorm van betrokkenheid. Neem het serieus en zet hem juist in op zijn expertise. Jij denkt misschien: ”Hij is toch niet bereid de daad bij het woord te voegen”, maar geef niet op. Blijf hem altijd expliciet de gelegenheid bieden om zijn kritiek om te zetten in iets constructiefs. Zelfs al weigert hij keer op keer.
5. Doe precies wat je belooft
Rick wil het gevoel hebben dat hij weet waar hij aan toe is, verrassingen zijn niet fijn. Als jij je beloftes nakomt, dan weet hij ook waar hij jou heeft. Dat hij op je kan rekenen. Maak geen afspraken waar je je niet aan kan houden. Half negen is half negen. Als je een afspraak maakt, dan houd je je eraan. Of je maakt je excuses. Klinkt simpel, maar hoe vaak doen we het echt?
6. Geef continu inzicht in het (verander)proces
Een veranderproces is turbulent en onvoorspelbaar. Voor sommige mensen is dat heerlijk; voor Rick niet. Neem hem bij de hand en deel continu in welke stap je zit in het proces. Wat is er hiervoor gebeurd en wat komt hierna. Gedoe, weerstand, onvrede, conflict; het zijn allemaal onderdelen van een normaal proces. Door alvast vooraf te delen wat er gaat komen geef je Rick vertrouwen en de gelegenheid om zich erop voor te bereiden. Loop regelmatig binnen om het persoonlijk te melden als er iets verandert en leg dingen eerst bij hem in de “week” voor het besluit officieel wordt.
7. Vraag alleen het hoognodige
Rick is specialist op zijn eigen vakgebied. En die efficiënt werkt door zijn routines. Elk detail dat hij moet veranderen in zijn routine kost heel veel inspanning. Zijn werk wordt er slechter door en dat wil hij niet. Hij is zorgvuldig, dus er moet zorgvuldig met zijn routines worden omgegaan. Hoe meer aandacht jij hebt voor zijn specialistische werk, hoe meer je in staat bent om dat wat je van hem vraagt erop af te stemmen. Wat vraag je precies van hem in de verandering? Welke kerngedragingen moeten echt anders en welke routines blijven hetzelfde? Denk hier extra lang over na; want als hij eenmaal iets veranderd heeft…, dan heb je er jaren plezier van en kan hij een voorbeeld zijn in gedisciplineerde uitvoering.
8. Bepaal WAT, maar laat hem bedenken hoe
In plaats van een nieuwe routine bij Rick af te dwingen, creëer je een inleving vanuit zijn kant door vragen te stellen over de veranderingen in kwestie. Probeer er oprecht achter te komen wat hij moeilijk vindt. Wees duidelijk over wat er moet en wanneer, maar laat hem zelf verzinnen hoe hij er zelf invulling aan geeft. Hij moet zelf zijn eigen nieuwe routine erin kunnen vinden.
9. Bewijs dat je aan zijn kant staat
Los gewoon een keer een probleem van hem op. Voordat je hem vraagt jouw problemen op te lossen. Dan voelt Rick pas je loyaliteit, dat hij niet alleen is. Geen woorden, maar daden.
10. Begrens duidelijk, maar niet op de man af
Maak concreet duidelijk welk gedrag je wel en niet accepteert, waar je grenzen liggen en waarom. Ook als het gaat om sabotage of ondermijning van jouw gezag. Zo weet hij binnen welke kaders hij zich kan bewegen. Rick heeft last van hiërarchie maar ook behoefte eraan. Wees de baas. Wees duidelijk en transparant over eventuele consequenties. Dat geeft hem rust en veiligheid. Zorg ook dat jouw grenzen voor iedereen hetzelfde zijn, zodat je kunt corrigeren met zo weinig mogelijk gezichtsverlies.
Bonustip: gebruik humor!
Je zou het niet altijd zeggen, maar Ricks hebben vaak een zeer goed gevoel voor humor. Boek daarom vooral de ‘Zo ben ik nu eenmaal’ show op je bedrijfsuitje. MAAR! Zeg niet tegen de Rick dat die op Rick lijkt. Vraag hem juist: “Ergerde jij je ook zo aan die Jack, Tilly en Dries? Ik vrees dat ik wel een beetje op hen lijk. Wat denk jij dat ik zou kunnen doen om geen Tilly te worden?” En wie weet.. komt hij in het volgende functioneringsgesprek met de opmerking “Ik lijk toch wel een beetje op Rick geloof ik… hoe kunnen we daar mee omgaan?” Ben je door dit artikel benieuwd geworden naar de show en de personages? Maak kennis met ze in onze video’s. Of boek de ‘Zo ben ik nu eenmaal’ show voor jouw organisatie om ze live in actie te zien.
