 5/5

“Wie serieus wil groeien moet zichzelf niet te serieus nemen.”

Blog

Met deze 6 patronen staan we zelfinzicht in de weg

Mensen met een grote dosis zelfreflectie vinden we prettig in de omgang. Wie wil er niet graag echt een goed en realistisch zelfbeeld hebben? Toch denken we zelf dat we zelfreflectiever zijn dan we werkelijk zijn. En dat is omdat we zelden de waarheid te horen krijgen. Jammer, want we hebben confrontatie nodig om tot zelfinzicht te komen. Maarja…

Je partner moeten vertellen dat je iets wat hij of zij al jaren doet, eigenlijk heel irritant vind, dat is lastig. Mensen vinden het niet leuk om geconfronteerd te worden, en ze zullen het er zeker niet altijd mee eens zijn. Je collega’s aanspreken is dan ook niet makkelijker. Je kan het je wel voornemen om iemand te confronteren, maar het ook echt doen is een ander verhaal. Is het onderstaande filmpje herkenbaar?

In de blog Feedback, zo zorg je dat mensen ertegen kunnen hebben we 6 redenen opgesomd waarom mensen niet tot confrontatie, en dus tot transformatie komen. In deze blog hebben we de 6 redenen voor je uitgewerkt, Om zo tot meer zelfreflectie te kunnen komen

1 – Het zijn de anderen (waardoor ik niet tot zelfinzicht kom)

Zonder die confrontatie kunnen we het probleem buiten onszelf leggen; Niet wij zijn het probleem, maar de anderen. We kunnen zeggen dat die collega nu eenmaal onmogelijk is om mee samen te werken. Dat die leidinggevende gewoon niet weet wat hij wil. Terecht ook.. niemand kan objectief waarnemen. En iedereen is onvolmaakt. Je vindt dus altijd wel een reden waarom het aan die ander ligt. Probeer ook eens wat zelfinzicht te tonen.

2 – Het zijn de omstandigheden (waardoor ik niet tot zelfinzicht kom)

Ook de omstandigheden zijn een dankbare afschuif bron: Dat onze gezondheid het nu eenmaal niet toelaat. Of dat je in deze sector nu eenmaal niet wegkomt met een 9 tot 5 mentaliteit. Dat is hier nu eenmaal de cultuur. We extrapoleren de oorzaak van ons lijden. We voelen dat we klem zitten in een systeem. En dat het haast onmogelijk is om zelf daarbinnen het verschil te maken. Ook dat is terecht. We hebben maar beperkte invloed op onze omgeving, maar dat is geen reden om die invloed niet aan te wenden.

3 – Het nieuwe werken? Dat doe ik al

Zonder confrontatie kunnen we onszelf ook voorhouden dat wij het al doen, wat er van ons gevraagd wordt. Die nieuwe manier van werken? Dat omdenken waarover we een training hebben gehad? Milieubewuste keuzes maken? Dat doen wij al. Oké, je ziet het nog niet allemaal, maar in ons hoofd zijn we er toch druk mee bezig? Hoezo was ik niet aardig? Dat was toch juist heel aardig bedoeld?

4 – Zelfinzicht? Nu even niet

We zijn in staat razendsnel te leren en ons gedrag aan te passen. Als er veel op het spel staat. Als het echt nodig is. Maar als het eigenlijk allemaal wel goed gaat. Het gaat zijn gangetje, dan gebruikt ons brein de energie liever voor andere dingen dan gedragsverandering. Logisch ook; het gaat toch goed zo? Geen reden voor zelfreflectie en verandering.
Dat maakt dat de verpleegkundigen en chirurgen extreem goed samenwerken op de ic en de spoedeisende hulp, of verzorgenden heel empathisch zijn naar familieleden als iemand op het punt staat te overlijden. Waar er levens van afhangen en er spoed geboden is. Maar al die andere momenten, die overige 90%. Daar vormen slordigheden meer regel dan uitzondering. We denken: nu even niet. Dat komt later wel.

5 – Laten we het wel gezellig houden

Tot slot de rol van elkaar aanspreken. We vinden het niet fijn om kritiek te krijgen. Ons zorgvuldig gecreëerde zelfbeeld dreigt aan diggelen te vallen. Dus vermijden we kritiek en zelfreflectie. Geven we signalen aan de anderen dat ze ons geen kritiek mogen geven. We stellen liever niet de rechtstreekse vraag: wat vond jij ervan dat ik dat deed? Hoe denk je over mij? Maar we verpakken onze vraag om feedback met een dikke verdedigingslinie:” ja, dat was een beetje hard van me misschien maar ik dacht we hebben nu geen tijd voor gevoeligheden”. Oke ik kan misschien wat ongeduldig zijn, maar jij vindt toch ook dat we nu door moeten?

Dat maakt dat anderen het ook lastig vinden om ons kritiek te geven. Om het gezellig te houden en geen ruzie te krijgen, praten anderen met je mee. Je krijgt dus zelden echt iets te horen over wat anderen van jouw gedrag vinden. Daardoor kan een zelfbeeld behoorlijk vervormd raken en moet je het doen met een fractie informatie. De rest vult je brein zelf in, en daardoor is zelfreflectie lastig.

6 – De dode hoek

Bovendien kunnen we ons eigen gedrag letterlijk niet zien. Onze ogen zitten aan de voorkant van ons hoofd, dus biologisch hebben we al een beperking. We zouden ogen met terugkijkspiegels moeten hebben om onze eigen dode hoek te zien. Namelijk hoe ons gedrag eruit ziet door de ogen van anderen. Daarnaast is er heel veel geschreven over de psychologische dode hoek. We zien onze eigen valkuilen niet, omdat het vaak doorgeschoten kwaliteiten zijn (*kernkwadranten.) We beoordelen mensen die op ons lijken minder streng dan mensen die tegenovergesteld van ons zijn. Waar we juist van zouden kunnen leren. De mensen die het minst op ons lijken, zorgen uiteindelijk voor de meeste zelfreflectie.

Zo kom je wél tot zelfinzicht

Dus, we weten nu wat de redenen zijn waarom we niet tot confrontatie en zelfreflectie komen. Nu rest alleen nog de vraag: Hoe komen we dan wel tot zelfreflectie?
Bijvoorbeeld door middel van de ‘Zo ben ik nu eenmaal’ show. Door onze herkenbare archetypen houden we het publiek een spiegel voor. We confronteren, maar op een ontspannen manier. Waardoor het na het zien van de show makkelijker is om écht het gesprek aan te gaan.